01-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG

Parkeergebouw Berlijnplein

Tower of Parking

Aan het Berlijnplein in Utrecht is een bijzonder parkeergebouw gerealiseerd dat met een opvallende toren een landmark toevoegt aan Leidsche Rijn Centrum. Het gebouw biedt plaats aan 620 voertuigen, die via drie ingangen de kolomvrije vloervelden op acht parkeerlagen kunnen bereiken.


Het Berlijnplein maakt onderdeel uit van Leidsche Rijn Centrum en ligt boven op de tunnelbak van de A2. De parkeergarage staat op een prominente plek aan het plein en vormt het hoekpunt van verschillende bouwblokken in Leidsche Rijn Centrum. Daarom heeft het gebouw niet de uitstraling gekregen van een parkeergarage, abstract en anoniem, maar is het ontworpen met een duidelijke en aansprekende identiteit. Het doet eerder denken aan een kantoor- of schoolgebouw. De expressieve toren versterkt deze identiteit en wordt functioneel ingezet ten behoeve van de uiting P+R. Een lichtgevende pinakel vormt het hoogste punt van de toren. Tegelijkertijd vervult de toren voor deze plek een publieke functie, het vormt de beëindiging van de overdekte wandelroute van de Parijsboulevard.

 

Leidsche Rijn Centrum miste herkenningspunten zoals vanzelfsprekend aanwezig zijn in een historische binnenstad. Bij het ontbreken van een kerktoren of stadhuis is hier een extra markering in het gebied toegevoegd. Leidsch Rijn is met een parkeerkathedraal verrijkt.

Het gebouw is alzijdig ontworpen met een sterke gevelritmiek die qua indeling steeds op de context reageert. De gevel aan het Berlijnplein is het meest levendig met een hoge plint waarin een commerciële functie is opgenomen. Hier wordt de verticaliteit benadrukt door het metselwerk en de gevelopeningen. De overige gevels hebben steeds een andere gevelcompositie en daarmee een afwisselend aanzicht. De gevelopeningen ten behoeve van ventilatie van de parkeergarage zijn afgewerkt met een geperforeerde, licht glanzende beplating in een stalen frame en hebben een kozijnindeling die refereert aan een woon-werkgebouw.

 

In de toekomst is het zelfs denkbaar dat het gebouw wordt getransformeerd tot woongebouw en het is bovendien voorbereid op twee extra bouwlagen. Ook het gebruik van baksteen doet eerder denken aan een verblijfsfunctie dan aan een utilitair gebouw. Het gebouw is voorzien van een plint in antracietkleurig esthetisch beton en gevelelementen met ingestorte geklampte bakstenen. In de toren is ook traditioneel metselwerk verwerkt en er zijn nestgelegenheden gemaakt voor gierzwaluwen en vleermuizen.

 

De parkeergarage heeft drie entrees voor auto’s, waarvan één ondergronds. Voor de gebruiker vanaf de A2 is de parkeergarage toegankelijk via een entree op twee lagen onder het maaiveld van het Berlijnplein. Voor de bewoners uit de omgeving van de Leidsche Rijn is het gebouw toegankelijk vanaf het Berlijnplein en er is een entree aan de zijde van de stad Utrecht aan de Vleutensebaan. De gebouwinstallaties zijn zoveel mogelijk beperkt door gebruik te maken van natuurlijke ventilatie en natuurlijke lichtinval. De verlichting is in LED uitgevoerd en er is een slim vol-vrij systeem dat auto’s naar een plek leidt, zodat onnodige verkeersbewegingen worden voorkomen.

Het dak heeft een bijzondere kwaliteit gekregen. Hier wordt geparkeerd onder een grote ‘pergola’ van zonnepanelen waarmee elektrische auto’s kunnen worden opgeladen. Daarnaast is het dak van de parkeergarage verrijkt met het kunstwerk ‘Weidsheid’ van het kunstenaarsduo BROOS (Pietertje van Splunter en Zeger Reyers).

 

Het groene daklandschap op borstwering van de parkeergarage verwijst naar het veenweidelandschap dat niet lang geleden op deze plek aanwezig was. Het brengt toeschouwers weer in contact met de oorsprong van het gebied. Deze groene strook is als een nieuwe horizon waarboven de hemel zich opnieuw met het land verbindt. De Snip op het dak van het trappenhuis geeft een accent aan de plek, zorgt voor verwondering en bewustwording. De grote weidevogel creëert aandacht voor de kwetsbare nabije natuur en werkt mee aan het versterken van de identiteit van deze plek.

Fotograaf: Stijn Poelstra fotografie & video

locatie:
Leidsche Rijn Centrum
categorie:
Publieke gebouwen
m2:
20.500
opdrachtgever:
Gemeente Utrecht
Team:
BBN, IMd ingenieurs, Verhoef Installaties, HCPS
programma:
parkeergarage
periode:
2016 - 2020
Download PDF
Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-isometrie.png
103-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG

Aansluiten op bestaande structuur

De nieuwe hoofdentree vindt op een frisse manier aansluiting bij het al bestaande jaren 80 gebouw, dat gekenmerkt wordt door zware betonstructuren. ‘De expressieve getande vorm van de nieuwe luifel, is gebaseerd op het stramien van het gebouw. De kenmerkende betonnen kolommen zijn in een soort raster gebouwd, wij wilden daarop aanhaken’, aldus Kellerhuis. Om de bestaande wat zware en gesloten gevel wat te verzachten, is gekozen voor afgeronde, vloeiende vormen in een lichtglanzende messingtint. Deze tint is geïnspireerd op de oorspronkelijke messingkleurige letters van de signing van Buitenlandse Zaken, die voorheen aan de buitenkant van het gebouw te zien was. De witte gekromde gedeeltes van de luifel, die opvallen door hun geweven, netachtige textuur, zijn bekleed met 3D geprinte kunststof (een samenwerking met Aectual). Het materiaal, hergebruikt plastic, is 100% circulair. Wat Zecc betreft was het belangrijk het duurzaamheidsthema, dat ook binnenin het gebouw een grote rol speelt, alvast manifest te maken bij de ingang van het parlementaire gebouw.

12-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG
01-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-section.jpg
06-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG
05-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG
07-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG

Weerkaatsing van het water
Vanuit de hoofdentree lopen de bezoekers naar de beveiligingscheck. De scanstraten, die volledig zijn uitgevoerd in de elegante messingkleur die we reeds buiten zagen, vallen door hun discrete plaatsing in de ruimte buiten het zicht. De check is snel vergeten zodra de bezoekers de centrale hal in stappen. Met zijn hoge rasterplafond, kenmerkende slanke pilaren en de messingkleurige roltrap, is deze ruimte het indrukwekkende oriëntatiepunt van het gebouw. Door de hoge ramen sijpelt niet alleen fijn daglicht binnen; ook ervaart de bezoeker de connectie met de vijver en beplanting in de tuin. De zachte beweging van het water buiten wordt op poëtische wijze weerkaatst door de witte vlakken van het rasterplafond.

Herkenbaarheid
Om de werknemers en bezoekers van deze tijdelijke Tweede Kamervesting zich meteen thuis te laten voelen, zijn bekende elementen uit het gebouw aan het Binnenhof nagebouwd of hergebruikt. Zo zijn er de kenmerkende roltrappen die vanaf de centrale hal direct naar de plenaire zaal op de tweede etage van het gebouw leiden. Kellerhuis: ‘De route van de entree tot de plenaire zaal heeft dezelfde sequentie als op het Binnenhof. Ook de positie van de zaal is op hetzelfde niveau. Deze herkenbaarheid maakt dat je je sneller thuis voelt en als vanzelfsprekend door het gebouw navigeert.’ De voormalige Van Kleffenszaal is door Zecc omgebouwd tot plenaire zaal, de plek waar de Tweede Kamerleden na het zomerreces gaan vergaderen.

119-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG
01-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-floor_plans.jpg

Innovatief bouwsysteem

Er is gekozen voor een innovatief, steigerloos, prefab bouwsysteem. De prefabelementen bestaan uit een houtskeletbouwdeel met isolatie, en worden afgewerkt met dunne, minerale steenstrips. Dit heeft een aantal voordelen; doordat de elementen geprefabriceerd worden is de bouwplaats schoon en steigerloos en is een woning direct na het plaatsen van de elementen wind en waterdicht. Een kraan hangt de elementen op zijn plek. De opbouw van de elementen zorgt ook voor een finke gewichts- en kostenbesparing.

 

Zorgvuldige detaillering

Het toepassen van een innovatief bouwsysteem vraagt om een zorgvuldige detaillering. De grootste uitdaging met dit systeem was, om met de dunne steenstrips een stevig en solide ogend gebouw te maken. We willen immers de krachtige Europese stad laten zien. Er is dan ook intensief met de fabrikant samengewerkt om dit voor elkaar te krijgen op zo’n manier dat het ook bouwkundig goed gaat. Er is veel tijd gestoken in aansluitingen en hoekoplossingen. De naden van de prefabelementen zijn weggewerkt in reliëf en schaduwvoegen. De toepassing van minerale strips gaf de mogelijkheid om een grote verscheidenheid aan ‘metselwerk’-verbanden toe te passen wat de gebouwen een grote rijkheid in architectuur oplevert. De strip zelf is groter dan een standaard waalformaat, waardoor een robuuster gevelbeeld ontstaat. Op plintniveau in de onderste twee lagen, waar de bezoeker het gebouw aanraakt of een fets tegenaan zet, is gekleurd beton gebruikt.

14-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG
08-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG

Samenleven
De hoge mate van sociale controle en ontmoeting is een belangrijk uitgangspunt voor het ontwerp. Dit wordt op verschillende manieren gestimuleerd. De videwoningen liggen rondom op maaiveldniveau en hebben een eigen voordeur aan de straat. Hierdoor is het gebouw aan alle kanten open, toegankelijk en levendig; hier wordt gewoond. De trappenhuizen zijn strategisch geplaatst en zijn zowel aan de straat als aan de hofzijde toegankelijk. De toegang tot kleine fetsenstallingen vindt plaats vanuit het centrale binnenhof, waardoor ontmoetingen worden gestimuleerd. De meeste buitenruimten zijn langs de galerij, aan de geluidluwe binnenzijde van de hof geplaatst. Het is een unieke oplossing die voor een levendige en sociaal veilige hof zorgt.

 

Tussenvoorziening

Direct naast de pergola is er een ruimte voor de Tussenvoorziening. Dit is een organisatie die mensen helpt die afkomstig zijn uit de maatschappelijke opvang, bijvoorbeeld door schulden of doordat ze dakloos zijn geweest. In G8 wonen vragende en dragende bewoners; de dragende bewoners kunnen een handje helpen als dat nodig is, met ondersteuning van de Tussenvoorziening.

09-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG
11-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG

Verwijzing naar Nederlandse landschap
Buiten de plenaire zaal treffen politici en de pers elkaar bij de welbekende ‘patatbalie’. Door de geknikte vorm, sluit de nieuwe lange balie goed aan bij de reeds genoemde jaren 80 bouwstijl van Apon. Het symbolische ‘voortbouwen op wat er al is’, komt ook tot uiting in de materiaalkeuze van de balie. De houten latten zijn immers hergebruikt uit de oude Van Kleffenszaal.
Naast de plenaire zaal zijn er de zeven commissiezalen die zich als het ware in de ‘coulissen’ van de Statenpassage bevinden. De zalen ogen rustig en hebben dankzij de lichtgrijze tinten en perenhouten desks, die in een halve maanvorm opgesteld staan, een duidelijke samenhang met de plenaire zaal. Het stukwerk op de muren – een abstract gradiënt van golven en grijstinten – verwijst naar het Nederlandse landschap. Een deel van de wanden is bekleed met gesneden repen petfilt, een duurzame akoestische oplossing.

10-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG

Flexibiliteit
De kern van deze tijdelijke huisvesting van de Tweede Kamer speelt zich af op de onderste drie verdiepingen, met o.a. de Statenpassage, commissiezalen, ledenrestaurant en de plenaire zaal. Toch zijn ook de overige verdiepingen van het gebouw van groot belang: hier zetelen immers de ambtelijke ondersteuning en de fracties. Deze kantooromgeving wordt gekenmerkt door frisse puien, lichte transparante ruimtes en zoveel mogelijk daglicht. In het ontwerp is bewust rekening gehouden met de noodzaak tot interne verschuivingen in het geval van een nieuwe verkiezingsuitslag. Door de plattegrond zo flexibel mogelijk in te vullen, kunnen medewerkers zonder al te veel moeite ‘verhuizen’ binnen het gebouw.

118-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG

Verwijzing naar Nederlandse landschap
Buiten de plenaire zaal treffen politici en de pers elkaar bij de welbekende ‘patatbalie’. Door de geknikte vorm, sluit de nieuwe lange balie goed aan bij de reeds genoemde jaren 80 bouwstijl van Apon. Het symbolische ‘voortbouwen op wat er al is’, komt ook tot uiting in de materiaalkeuze van de balie. De houten latten zijn immers hergebruikt uit de oude Van Kleffenszaal.
Naast de plenaire zaal zijn er de zeven commissiezalen die zich als het ware in de ‘coulissen’ van de Statenpassage bevinden. De zalen ogen rustig en hebben dankzij de lichtgrijze tinten en perenhouten desks, die in een halve maanvorm opgesteld staan, een duidelijke samenhang met de plenaire zaal. Het stukwerk op de muren – een abstract gradiënt van golven en grijstinten – verwijst naar het Nederlandse landschap. Een deel van de wanden is bekleed met gesneden repen petfilt, een duurzame akoestische oplossing.

Meer Publieke gebouwen

  • 122-Zecc_Architecten-Tweede_Kamer-parliament-transfo.JPG

    Tijdelijke Huisvesting Tweede Kamer

    locatie:
    Den Haag
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    80.000
    opdrachtgever:
    Rijksvastgoedbedrijf
    Team:
    Strukton Worksphere
    programma:
    publieke entree, plenaire zaal, commissiezalen, kantoren, restaurants en horeca
    periode:
    2017 - 2021
  • Zecc-Nobelkwartier-De_Bilt-Sporthal-housing-front-n.jpg

    Nobelkwartier De Bilt

    locatie:
    De Bilt
    categorie:
    Woningbouw, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    6.400
    opdrachtgever:
    Gemeente De Bilt / H.F. Witte Centrum / Woongroen
    Team:
    IBT, DWA, M3E, Anyverse, Odin Wenting bouwadvies
    programma:
    sporthal, bijeenkomstcentrum met horeca, 10 appartementen, 8 ggb
    periode:
    2019 - heden
  • Zecc-Gemeentehuis-Renswoude-City_Hall-exterior-head.JPG

    Gemeentehuis Renswoude

    locatie:
    Renswoude
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    1.060
    opdrachtgever:
    Gemeente Renswoude
    Team:
    Van Vliet Bouwmanagement, M3E, IBT, Gemeente Renswoude, Bouwbedrijf Osnabrugge, IRP Bouwadvies
    programma:
    Raadhuis, kantoren
    periode:
    2020 - 2023
  • Zecc-Coberco-fabriek-Arnhem-housing-interior-hall.jpg

    Cobercofabriek Arnhem

    locatie:
    Arnhem
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen, Gebiedsontwikkeling
    m2:
    16.000
    opdrachtgever:
    BPD Ontwikkeling
    Team:
    Delva landscape, Orange architects, Studiospacious
    programma:
    66 appartementen, 30 ggb
    periode:
    2022 - heden
  • Zecc-Kruitfabriek_Muiden-housing_-retail2.jpg

    Kruitfabriek Muiden

    locatie:
    Muiden
    categorie:
    Woningbouw, Publieke gebouwen
    m2:
    7.550
    opdrachtgever:
    KNSF Vastgoed en Ahold
    programma:
    appartementen, Albert Heijn, ondergrond parkeren
    periode:
    2020 - heden
  • Zecc-Duvelhof-housing-transformation-Tilburg-courty.jpg

    Duvelhof Tilburg

    locatie:
    Tilburg
    categorie:
    Woningbouw, Transformaties, Publieke gebouwen, Gebiedsontwikkeling
    m2:
    8.100
    Team:
    Studio REDD, Nico de bont, Hazenberg Bouw, De Bouwecoloog
    programma:
    creatieve ateliers, 20 appartementen, commerciële ruimte, ondergronds parkeren
    periode:
    2020 - heden
  • Zecc-Vasim-Nijmegen-transformation-interior-werksta.jpg

    De Vasim

    locatie:
    Nijmegen
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen
    m2:
    12.000
    opdrachtgever:
    Lingotto
    Team:
    KlokGroep, ZUS [Zones Urbaines Sensibles], Croes
    programma:
    ruimte voor creatieve bedrijven, cultuur, sport, evenementen en horeca
    periode:
    2021 - 2023
  • 01-Zecc_Architecten-Klaprozenweg-ensemble-voorgevel.jpg

    Klaprozenweg Amsterdam

    locatie:
    Amsterdam-Noord
    categorie:
    Woningbouw, Publieke gebouwen
    opdrachtgever:
    Urban Fabric en Hoorne Vastgoed
    Team:
    Buro Ruim
    programma:
    Supermarkt, 86 huurappartementen, commerciële plint, Ondergrondse parkeergarage
    periode:
    2022 - heden
  • Zecc-Bibliotheek_Utrecht-KH-003_TITLE.jpg

    Interieur Bibliotheek Neude

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    9.000
    opdrachtgever:
    De Bibliotheek Utrecht
    Team:
    Rijnboutt, Jurriens B.V. maar! bouwmanagement, Coors, Keijsers, Gispen
    programma:
    bibliotheek, kantoren, horeca, vergaderzalen, auditorium
    periode:
    2015 - 2020
  • 101-Zecc_Architecten-LRC-parking_garage-masonry-pref.JPG

    Parkeergebouw Berlijnplein

    locatie:
    Leidsche Rijn Centrum
    categorie:
    Publieke gebouwen
    m2:
    20.500
    opdrachtgever:
    Gemeente Utrecht
    Team:
    BBN, IMd ingenieurs, Verhoef Installaties, HCPS
    programma:
    parkeergarage
    periode:
    2016 - 2020
  • 15-Zecc_Architecten-GAK_gebouw-Amsterdam-transforma.JPG

    GAK middendeel

    locatie:
    Amsterdam
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    10.000
    opdrachtgever:
    Steenvastgoed
    Team:
    WDJArchitecten, ABT, DPA, Huygen
    programma:
    120 hotelkamers, lounge
    periode:
    2015 - 2020
  • CAB-Cartesius-transformation-old-masonry-Zecc_Archi.jpg

    Transformatie CAB Cartesiusdriehoek

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen, Gebiedsontwikkeling
    opdrachtgever:
    BPD / Lingotto
    Team:
    ZUS, CCO, Arup
    programma:
    leisure, maak industrie, appartementen
    periode:
    2017 - 2018
  • 1NH_hotel_27_.JPG

    Sidewall(k)

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen
    opdrachtgever:
    Gemeente Utrecht
    Team:
    Bouwbedrijf van den Engel
    programma:
    Gevel van hergebruikte stoeptegels
    periode:
    2012 - 2014
  • 19Zecc_Herbestemming_exterieur_Drents_Archief_Assen.jpg

    Drents Archief 3.0

    locatie:
    Assen
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    3.300
    opdrachtgever:
    Rijksvastgoedbedrijf en Drents Archief
    Team:
    Brands Bouwgroep B.V.
    programma:
    Openbaar archief
    periode:
    2010 - 2012
  • Zecc_Architecten-Mout-Hilversum-Eurobioscoop-food_h.JPG

    Foodhall MOUT met Brouwerij

    locatie:
    Hilversum
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen
    m2:
    1.000
    opdrachtgever:
    Teus Kroon
    programma:
    Foodhall, Gooische bierbrouwerij
    periode:
    2016 - 2017
  • 4StJansklooster_zecc_monument_vitens_watertoren_her.JPG

    Uitkijktoren Sint Jansklooster

    locatie:
    Sint Jansklooster
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    opdrachtgever:
    BOEi / Vitens en Natuurmonumenten
    programma:
    Uitkijktoren
    periode:
    2007 - 2014
  • 2Zecc_Architecten-Polygonale_Loods-transformation-re.JPG

    Polygonale Loods

    locatie:
    Tilburg
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen
    m2:
    1.500
    opdrachtgever:
    BOEi
    Team:
    EVE, BAM, Hugo Interieurvormgeving
    programma:
    restaurant, evenementenruimte
    periode:
    2015 - 2017